Oekraïners en statushouders
Oekraïners
De opvang van de ontheemde Oekraïners legt een behoorlijke druk op het ambtelijke apparaat maar ook op het zorgveld zoals huisartsen en de scholen.
In het eerste kwartaal van 2022 is een opvanglocatie voor 46 vluchtelingen gerealiseerd in het voormalige pand van de Rabobank in het centrum van Ouderkerk aan de Amstel. Daarnaast heeft in overleg met gemeente Amsterdam planvorming plaatsgevonden over de realisatie van circa 200 plekken in Entrada 700, een kantoorlocatie in Amsterdam-Duivendrecht welke ingrijpend wordt verbouwd. Hier zal naar verwachting de komende jaren gebruik van gemaakt kunnen worden. Op deze locatie worden naar verwachting tweede/derde kwartaal 2023 de 46 plekken van de Rabobank geïntegreerd. In december 2022 is begonnen met de verbouwing van het voormalig HvA gebouw aan de H.J.E. Wenckebachweg in Amsterdam-Duivendrecht. Streven is in 2023 met ingang van januari hier tijdelijk tot augustus nog eens 100 vluchtelingen uit Oekraïne en 150 asielzoekers te huisvesten. Hierna is het streven de 100 Oekraïners in Entrada te herhuisvesten. De asielzoekers worden door het COA op een andere locatie ondergebracht.
Kinderen moeten uiteraard onderwijs krijgen en hiervoor zijn taalklassen nodig en opvang voor kinderen jonger dan 4 jaar. Deze faciliteiten zijn nog niet beschikbaar in onze gemeente. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van faciliteiten in de regio waar ook een grote druk op ligt. Met name het vinden van personeel en huisvesting is een knelpunt. De verwachting is dat ook het gebruik van leerlingvervoer gaat stijgen. Ook hier spelen capaciteitsproblemen met het bemensen van het vervoer.
Er is nog niets bekend tot wanneer de beschikbare leefgelden uiteindelijk vanuit het Rijk verstrekt gaan worden. Wellicht dat op termijn meer aanvraag gedaan wordt op de bijstand of dat er extra claims komen voor schuldhulpverlening. Binnen Ouder-Amstel is er een registratie voor wat betreft het leefgeld.
Tot nu toe is met de huidige taakstelling dit financieel uitvoerbaar gebleken. Bij een grotere taakstelling of het verzorgen van meer opvang zijn de grootste risico's onvoldoende ambtenaren voor de uitvoering, onderwijspersoneel en zorgpersoneel. De dekking met de gelden vanuit het Rijk lijkt voldoende te zijn maar ook dit is nog niet gegarandeerd. Met het project huisvesting in Entrada en de H.J.E. Wenckebachweg zitten we ruim boven onze taakstelling. Voor alle locaties is overigens een sluitende exploitatiebegroting opgesteld en voor de nog te openen locaties vindt momenteel nog finale afstemming met de twee financiers (COA en ministerie Justitie en Veiligheid) plaats. Als de financiers niet dekkend uitkeren of de plekken niet 100% bezet zijn heeft dit financiële consequenties. In de afzonderlijke begrotingen is een post onvoorzien van circa 5% tot 10% opgenomen voor de opvang van dergelijke risico’s.
Statushouders
De versnelde instroom van statushouders gaat mogelijk ook een extra druk leggen op bijvoorbeeld de bijzondere bijstand, leerlingvervoer, jeugdzorg, maar ook op onze medewerkers en die van de gecontracteerde ondersteuning van onze partners. In 2022 is gebruik gemaakt van de Hotel Accommodatie Regeling (HAR) voor de tijdelijke huisvesting van statushouders. De verwachting is dat na afloop van deze regeling in 2023 alle statushouders een structurele plek in de gemeente hebben gekregen.
Asielzoekers
De zorgen over de opvang van asielzoekers blijven onverminderd groot. Door een tekort aan opvangplekken en aan menskracht bij betrokken uitvoeringsorganisaties, blijft de situatie in Ter Apel uiterst moeilijk. De VNG doet daarom een dringend beroep op alle gemeenten om, mede vanuit onderlinge solidariteit tussen gemeenten, mee te werken aan verschillende oplossingen. Ouder-Amstel zal, zoals eerder genoemd, vanuit die invalshoek in 2023 tijdelijk 150 asielzoekers huisvesten, waarbij nog een optie is om additioneel nog 100 asielzoekers extra te huisvesten, na evaluatie van de eerste groep van 150 asielzoekers.